Pojawienie się w domu małego kotka potrafi wywrócić życie właściciela do góry nogami. Opiekunowie muszą zmierzyć się z pierwszymi wizytami w gabinecie weterynaryjnym, wybrednym kocim apetytem lub zniszczonymi meblami. Jak przetrwać pierwsze dni kota w nowym domu? Podpowiemy.
Szczepienia i odrobaczenia
Podstawowym sposobem ochrony zdrowia kota są szczepienia ochronne. W przypadku kotów nie ma żadnych obowiązków szczepień, ale nie warto zaniedbywać profilaktyki. Kociaki szczepi się zwykle trzykrotnie w wieku 8, 12 i 16 tygodni a następnie doszczepia w wieku 6 lub 12 miesięcy zgodnie z zaleceniami lekarza weterynarii . W ten sposób zabezpieczamy je przeciwko kociemu katarowi oraz panleukopenii.
Koty wychodzące warto zaszczepić również przeciwko wściekliżnie oraz białaczce. Chcąc wykonać szczepienie na białaczkę, należy najpierw wykonać szybki test diagnostyczny , który wykluczy wcześniejsze zakażenie . Białaczka kotów przenosi się wraz ze śliną, czyli podczas wzajemnego wylizywania oraz walk . Przeciwko białaczce zaszczepić należy dwukrotnie kota starszego niż 8 tygodni. Odstęp między dawkami powinien wynosić 2-4 tygodnie. Eksperci nie zalecają przekroczenia 6 tygodni. Małego kotka nie należy szczepić tuż po zakupie lub adopcji, gdyż odczuwany przez zwierzę stres sprzyja spadkowi odporności. Można jednak zabrać go na badanie kliniczne, odpchlenie i odrobaczenie. Preparaty przeciwpchelne dla kotów dostępne są głównie w postaci kropli na kark.
Odrobaczenie zalecane są co 2 tygodnie do ukończenia 3 tygodnia życia aż do odsadzenia od matki. Następnie do 6 miesiąca życia preparat odrobaczający podaje się co miesiąc. Póżniej ilość odrobaczeń zależy od stylu życia kota i domowników. Jeżeli w domu przebywają małe dzieci lub osoby z obniżoną odpornością, należy odrobaczać kota raz w miesiącu w innym przypadku wystarczy 4 lub 2 razy w roku.
Pielęgnacja uszu sierści, pazurów i zębów
Mycie zębów warto zacząć już u kociaka. Jeśli w tym czasie zadbamy o pozytywne skojarzenia, kot pozwoli na tę czynność w przyszłości. Jest to bardzo istotne, gdyż regularne szczotkowanie zębów usuwa płytkę nazębną i ogranicza odkładanie się kamienia nazębnego. Naukę należy zacząć od dotykania okolicy pyszczka i nagradzania spokoju kota. Kolejnym krokiem jest dotykanie zębów oraz pocieranie ich przy użyciu gazika. Ostatnie dwa kroki to wprowadzanie pasty oraz szczoteczki. Chcąc oswoić kociaka ze szczoteczką, można nagradzać go podczas dotykania nią okolic pyszczka lub pozwolić mu najpierw zlizać z niej odrobinę pasty. Preparaty do higieny jamy ustnej u zwierząt są smakowe, ale czasem trzeba wypróbować kilka, by znależć ten odpowiadający kotu. Higiena jamy ustnej powinna być codzienną czynnością o stałej porze dnia. W przypadku braku takiej możliwości na co dzień stosować można preparaty w formie płynów i proszków do wody lub karmy, które spowodują odkładanie się kamienia nazębnego. Ten rodzaj profilaktyki trzeba jednak uzupełnić szczotkowaniem minimum raz w tygodniu.
Zarówno krótkowłose jak i długowłose koty potrzebują wyczesywania sierści. W tym celu należy zaopatrzyć się w odpowiednie grzebienie oraz szczotki. Częstotliwość szczotkowania sierści zależy od rasy kota. Wiele kotów gubi włosy przez cały rok a regularne wyczesywanie jest jedną z metod ograniczenia tego procesu. Dodatkowo po konsultacji z weterynarzem, rozważyć można suplementację preparatów wspierających stan skóry i włosów.
Obcinanie kocich pazurów bywa wyzwaniem! Właściwe postępowanie z młodym kotem umożliwia jednak samodzielne przeprowadzanie tego zabiegu w spokojnej atmosferze. Chcąc nauczyć się tej czynności, można wybrać się do weterynarza, który pokarze jak sprawnie skracać kocie pazury. Obok techniki równie ważnym elementem jest otoczenie i czas. W chwili obcinania pazurów kot powinien być spokojny i zrelaksowany np. po zabawie. Jeżeli opiekun ma więcej kotów lub inne zwierzęta zabieg powinien odbywać się w odosobnieniu. Pazury należy skracać maksymalnie o 1/3długości, gdyż istnieje ryzyko uszkodzenia nerwów i naczyń krwionośnych biegnących w początkowej części pazura. Spowoduje to zwykłe nie grożne krwawienie a także bul.
Czyszczenie uszu nie jest codzienną czynnością, ale najlepiej nauczyć kota regularnych kontroli. Powinny być one przeprowadzone raz w tygodniu. Samo czyszczenie wprowadza się jedynie, gdy w uszach znajdują się zanieczyszczenia. Używa się w tym celu specjalnych preparatów weterynaryjnych.
Kastracja / sterylizacja
Wiele kocurów znaczy teren moczem. Problem ten eliminuje kastracja. Zabieg ten można wykonać już u 3-4 miesięcznego kociaka i najlepiej zrobić to przed osiągnięciem dojrzałości płciowej. Kastracja nie jest jednak wykluczona również u dorosłego kota.
W przypadku kotki sterylizacja eliminuje problemy rui podczas, których zachowanie kotek bywa dla wielu opiekunów kłopotliwe. Zabieg sterylizacji samicy jest bardziej inwazyjny niż w przypadku samca, gdyż polega na otwarciu jamy brzusznej. Można go wykonać w każdym wieku , ale wielu opiekunów decyduje się na niego po pierwszej rui, która pojawia się w wieku 4-6 miesięcy. Zabiegi przeprowadzone są w znieczuleniu ogólnym u zdrowych zwierząt. Warto zatem wykonać wcześniej badania krwi, choć u młodszych kotów niema takiej konieczności. Samice po zabiegu muszą zwykle nosić kubraczek pooperacyjny oraz zgłosić się na zdjęcie szwów, które następuje po 10-14 dniach po zabiegu .
Żywienie kociaka
W pierwszych dniach pobytu w nowym domu mały kotek może nie chcieć jeść lub zjadać mniejsze porcje. Jest to zwykle spowodowane stresem i mija, kiedy kociątko poczuje się bezpiecznie. Ważne, by miało stały dostęp do świeżej wody. W przypadku, gdy kot ma wyrażnie za mały apetyt przez kilka dni lub wykazuje inne objawy choroby, konieczna jest kontrola u weterynarza.
Początkowo warto karmić go tym, co jadł wcześniej. Nagła zmiana karmy może wiązać się z problemami żołądkowo - jelitowymi i dodatkowo pogłębić stres kota. Nowy rodzaj pokarmu wprowadza się stopniowo, mieszając go z wcześniej stosowaną karmą, tak by udział nowej zwiększał się każdego dnia przez około tydzień.
Wybierając karmę dla kota, można zdecydować się na różne modele żywienia. Najbardziej powszechną opcją jest stosowanie karm komercyjnych, ale coraz popularniejsza jest także dieta BARF, polegająca na podawaniu kotu całych ofiar jak oseski myszy. Decydując się na kupno gotowej karmy komercyjnej należy zwracać uwagę na jej skład. Nie powinna zawierać konserwantów, barwników oraz zbyt dużej ilości wypełniaczy (ryżu , kukurydzy , soli i cukru). Jej podstawą powinno być mięso z dodatkiem tauryny! Kotu podawać warto nie tylko suchą karmę, ale również mokrą. Konserwy są bogatsze w wodę, a wiele kotów wykazuje problemy z przyjmowaniem odpowiedniej ilości płynów.
Ostatnią kwestią jest zaopatrzenie się w odpowiednie naczynia, czyli miski do wody i pokarmu. Zamiast plastikowych lepiej wybrać miski ceramiczne. Są one łatwe do umycia i stosunkowo trwałe. Dla kotów preferujących picie wody z kranu na rynku zoologicznym dostępne są specjalne miski typu fontanny.
Bezpieczeństwo małego kotka
Przygotowanie domu
Przed pojawieniem się w domu kociaka należy odpowiednio przygotować dom lub mieszkanie. Na małego kota czyha wiele niebezpieczeństw, których ludzie nie dostrzegają na co dzień. Jednym z najważniejszych elementów jest założenie siatek w oknach oraz na balkonie. Takie zabezpieczenie pozwoli na otwieranie okien lub wypuszczanie kota na balkon bez ryzyka upadku. Statystyki pokazują, że wiele kotów nie spada na cztery łapy, a upadki z wysokości mogą skończyć się tragedią.
Koniczne jest także odpowiednie zabezpieczenie niebezpiecznych substancji takich jak:
- leki
- środki czyszczące
- nie które kosmetyki
Z domu należy usunąć również wszystkie toksyczne dla kotów rośliny. Ich lista jest dość długa i obejmuje między innymi:
- amarylis
- azalię
- aloes
- bluszcz pospolity
- dracenę
- diffenbachię
- fikusa
- gipsówkę
- konwalię
- monsterę
- oleander
Potrzeby i zachowanie kotów
Przed zakupem lub adopcją kociaka warto zapoznać się ze specyfiką kociego zachowania i potrzebami przedstawicielami tego gatunku. Pozwoli to uniknąć rozczarowania i sporej ilości stresu. W powszechnej opinii są to zwierzęta wymagające mniejszego nakładu czasu i opieki niż psy ale nie oznacza to że są w pełni samowystarczalne. Tak jak inne zwierzęta kot potrzebuje kontaktu z człowiekiem, zabawy oraz pielęgnacji.
Pierwsze dni kota w nowym domu będą dla niego stresujące. Zwierzę musi poznać nowe otoczenie opiekunów oraz niejednokrotnie inne zwierzęta domowe. W tym czasie należy zadbać o jego poczucie bezpieczeństwa i komfort psychiczny. Poznawanie nowego lokum warto serwować kotu stopniowo zaczynając od jednego pokoju. Nie wolno przytłoczy kota swoją uwagą lub natarczywą chęcią kontaktu np. ze strony dzieci. Na głaskanie i tulenie przyjdzie czas gdy zwierzę oswoi się z nową sytuacją. Z czasem warto usiąść w pokoju i spokojnie poczekać aż to kot wykaże chęć kontaktu.
Jedną z naturalnych potrzeb kota jest obserwowanie otoczenia z miejsc w których sam pozostaje niewidoczny. Dobrze jest zatem zapewnić kotu kryjówki, drapaki oraz punkty obserwacyjne. Różne wersje zakupić można w sklepach zoologicznych ale w internecie nie brakuje pomysłów na dzieła IDY. Najprostszą kocią kryjówką jest karton!
Adoptując lub kupując kota , należy się liczyć także z jego trybem życia. Dzikie zwierzęta preferują aktywność o świcie oraz zmierzchu. Wiele z domowych kotów przesypia dzień, oczekując na powrót właścicieli, co również wpływa na większą ilość energii oraz chęć zabawy póżnym wieczorem i nocom. Poświęcenie mu uwagi w ciągu dnia i odpowiednia ilość stymulacji psychicznej pozwolą przestawić zwierzę na bardziej dzienny tryb funkcjonowania.
Małe koty są urocze, dlatego opiekunowie często pozwalają im na więcej niż dorosłym kotom. Z takiego działania wynika wiele nie porozumień. Jeżeli właściciele tolerowali np. polowanie na swoje stopy, czy ręce kiedy zwierzę było młode, to starszy kot powtarza to zachowanie. Staje się ono jednak mniej przyjemne dla ludzi. Chcą uniknąć tego typu problemów, warto korygować niechciane zachowania kota już w pierwszych dniach wspólnego życia. Kota nie należy karać w sposób fizyczny. Zarówno pstryczki w nos jak i krzyk nie przyniosą pozytywnych rezultatów. Wpłyną natomiast negatywnie na relację człowiek-zwierzę. Najlepszym sposobem na pokazanie kotu, czego nie lubimy jest ignorowanie danego zachowania. Nasza uwaga stanowi bowiem dla zwierząt nagrodę.
Ważnym elementem jest także kuweta. W przypadku domu piętrowego na każdym poziomie powinna znajdować się minimum jedna kuweta. W przypadku mieszkań dla jednego kota wystarcza jedna kuweta. Dość często naturalnym miejscem dla kuwety wydaje się łazienka. Niestety w momencie gdy przebywają w niej domownicy jest ona zamknięta a kot nie może z niej skorzystać, lepiej zatem wybrać inne stale dostępne dla kota miejsce, położone w ustronnym miejscu oraz z dala od kociej miski. Małe kociaki dość szybko uczą się korzystania z kuwety, ale chcąc przyspieszyć ten proces, należy wkładać kotka do kuwety po każdym posiłku i drzemce.